Obecnie w Polsce funkcjonuje ponad 440 biogazowni¹, z czego 185 to biogazownie rolnicze². Mimo wzrostu liczby instalacji, Polska wykorzystuje zaledwie ułamek swojego potencjału. O dotychczasowych doświadczenia sektora biogazowego i jego perspektywach dyskutowali eksperci podczas konferencji „20 lat polskiego biogazu” zorganizowanej przez Unię Producentów i Pracodawców Przemysłu Biogazowego i Biometanowego oraz Goodvalley Polska. 

Eksperci wskazują, że potencjał biogazowy Polski jest bardzo duży i wciąż niezagospodarowany. 150 milionów ton bioodpadów pochodzących rocznie z rolnictwa, hodowli i przemysłu rolno-spożywczego pozwala bowiem na wytworzenie w Polsce blisko 5 mld metrów sześciennych  biometanu, ponad jedną czwartą krajowego zużycia gazu³. Nie bez znaczenia są także kwestie związane ze wsparciem bezpieczeństwa energetycznego, biogaz to bowiem energia elektryczna niezależna od warunków atmosferycznych oraz geopolitycznych. 

– Biogazownie rolnicze, jako inwestycje OZE, najlepiej wpisują się w potrzeby sektora rolnego i przetwórstwa żywności, co potwierdza swoją działalnością firma Goodvalley. Dlatego resort rolnictwa na przestrzeni ostatnich 20 lat konsekwentnie wdrażał przyjęte "Kierunki rozwoju biogazowni rolniczych w Polsce w latach 2010-2020", aby stworzyć optymalne warunki rozwoju całej branży biogazu rolniczego. (..) Przez ostatnie 20 lat swojej działalności Goodvalley udowodniło, że produkcja żywności w Polsce jest prowadzona w sposób zrównoważony, zapewniający najwyższą jakość. Swoim przykładem pokazało, jak ważne jest tworzenie miejsc pracy na obszarach wiejskich i budowanie społecznej odpowiedzialności biznesu – przekazał w liście przygotowanym na okoliczność 20 lat biogazu w Polsce  Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, dr Czesław Siekierski. 

Biogaz podstawą bezpieczeństwa energetycznego

Biogazownie wspierają cele dekarbonizacyjne, m.in. poprzez redukcję emisji metanu i dwutlenku węgla, aktywizują gospodarczo obszary wiejskie i przeciwdziałają odpływowi ludności oraz realizują model gospodarki obiegu zamkniętego poprzez wykorzystanie odpadów jako surowców. Co ważne, przynoszą oszczędności finansowe, zapewniają niższe koszty energii dla mieszkańców, instytucji publicznych i przedsiębiorstw oraz dodatkowe dochody dla rolników, czym skutkuje sprzedaż biomasy rolniczej i produktów ubocznych. Biogazownie przekładają się także na wpływy do budżetów gmin – podatki od nieruchomości i opłaty lokalne. Obecnie w Polsce działają 442 biogazownie⁴, z czego 185⁵ to biogazownie rolnicze. Wykorzystanie odpadów z produkcji rolnej jest korzystne dla środowiska i dla samych rolników, biogazownie to tańsza energia i jedno ze źródeł dywersyfikacji dochodów.⁶

– W kontekście celów dekarbonizacyjnych Unii Europejskiej, rosnących cen energii i potrzeby uniezależnienia się od importu surowców energetycznych, rozwój biogazu staje się nie tylko opcją, ale koniecznością. Polska, wykorzystując swój ogromny potencjał  wytwarzania biogazu, mogłaby stać się jednym z liderów europejskiej transformacji energetycznej i uniezależnić się od wschodnich dostaw poprzez gaz z krajowych bioodpadów – mówi Artur Zawisza, prezes Unii Producentów i Pracodawców Przemysłu Biogazowego i Biometanowego.

Polska branża biogazowa ma wizję rozwoju i niezbędne know how, brakującym elementem są natomiast stabilne ramy legislacyjne, które pozwolą na sprawne procedowanie procesów inwestycyjnych oraz wieloletnich zobowiązań w celu sfinansowania projektów⁷. Drugim wyzwaniem jest konieczność wyjaśniania nieporozumień wokół inwestycji biogazowych, by budować wśród społeczności lokalnych świadomość korzyści z nimi związanymi⁸.

Goodvalley – podmiot, który wprowadził biogaz do Polski

Goodvalley, pionier biogazu w Polsce, do dziś pozostaje jednym z liderów w tej dziedzinie. Firma  prowadzi obecnie 8 biogazowni wytwarzających energię cieplną i elektryczną w kogeneracji. Instalacje te stanowią integralną część modelu biznesowego „od pola do stołu", wykorzystując substraty rolnicze i realizując ideę gospodarki obiegu zamkniętego. Biogazownie Goodvalley wyprodukowały dotychczas łącznie 808 064 MWh zielonej energii, co pozwala firmie pokryć 100% zapotrzebowania na energię elektryczną. Co więcej, jako produkt uboczny powstaje wartościowy nawóz organiczny wzbogacający uprawianą glebę, zamykając w ten sposób obieg materii.

– Kiedy 20 lat temu budowaliśmy pierwszą biogazownię w Polsce, wiedzieliśmy, że to przyszłość energetyki. Dziś, patrząc na nasze 8 instalacji, widzimy, że ta wizja się ziściła. Ale to nie koniec drogi – to dopiero początek. Biogazownie są stabilnym źródłem energii, co w dobie zmian klimatycznych i sytuacji na rynkach energii ma kluczowe znaczenie. Przykład naszej biogazowani w Nacławiu pokazuje, że możemy łączyć korzyści biznesowe z realnym wsparciem dla mieszkańców wsi. To model, który chcemy rozwijać, bo wierzymy, że transformacja energetyczna musi iść w parze z transformacją społeczną – wyjaśnia  Anita Bednarek, dyrektor ds. zrównoważonego rozwoju w Goodvalley.

Biogazownia Goodvalley w Nacławiu to modelowy przykład, jak instalacja przemysłowa może bezpośrednio służyć lokalnej społeczności. Obiekt ogrzewa 8 bloków mieszkalnych, szkołę i świetlicę, zapewniając mieszkańcom stabilne i tańsze źródło ciepła. To konkretna odpowiedź na wyzwania związane z ubóstwem energetycznym i rosnącymi kosztami ogrzewania.