W pierwszym rzędzie likwidowane były kotłownie opalane paliwem stałym należące do przedsiębiorstwa. Ostatnia kotłownia na paliwo stałe należąca do MPEC została zlikwidowana w 2002 r. i od tego czasu Spółka nie posiada i nie eksploatuje żadnych źródeł ciepła opalanych paliwem stałym. W następnej kolejności podejmowane były inwestycje związane z podłączaniem do sieci ciepłowniczej obiektów innych właścicieli, w których znajdowały się paleniska węglowe. Od 2005 r. przedsiębiorstwo w ramach prowadzonej działalności własnej podłączyło do sieci cieplnej 212 budynków, w których znajdowało się ponad 3 tysiące palenisk węglowych. W tym miejscu należy podkreślić, że MPEC może podłączać do sieci tylko te budynki, których właściciele wyrażą na to zgodę i podejmą decyzję o współuczestniczeniu w realizacji przedsięwzięcia inwestycyjnego. MPEC nie może zmusić nikogo do podjęcia decyzji o przyłączeniu budynku do sieci cieplnej.

15 maja 2012 roku, z inicjatywy MPEC, zostało podpisane wielostronne porozumienie  mające na celu zaangażowanie wielu podmiotów działających na terenie miasta w realizację przedsięwzięć  zmierzających do poprawy stanu powietrza w Krakowie poprzez likwidację palenisk węglowych. Sygnatariuszami porozumienia zostali: Województwo Małopolskie, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie, Gmina Miejska Kraków, Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej S.A. w Krakowie, Elektrociepłownia Kraków S.A. (obecnie EDF Polska S.A.), Elektrownia Skawina S.A., (obecnie CEZ) Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. oraz TAURON Sprzedaż Sp. z o.o. Ideą porozumienia było między innymi zaangażowanie w procesy inwestycyjne związane z likwidacją palenisk węglowych także innych, poza MPEC, podmiotów. W obszarach, w których brak jest sieci ciepłowniczej, oferty dla właścicieli budynków posiadających paleniska węglowe miały pochodzić od PGNIG i TAURON.

Działania bieżące (2014-2015)

W ślad za opracowywanymi na zlecenie Gminy Miejskiej Kraków inwentaryzacjami palenisk węglowych w kolejnych obszarach miasta, MPEC opracowuje koncepcje zaopatrzenia w ciepło poszczególnych rejonów. Do chwili obecnej zostały zrealizowane koncepcje zaopatrzenia w ciepło:

1.   rejonu wewnątrz drugiej obwodnicy,

2.   rejonu Czyżyny-Łęg,

3.   rejonu wzdłuż ul. Bieżanowskiej (pomiędzy ul. Wielicką a torami kolejowymi),

4.   rejonu Podgórza (ul. Golikówka, Surzyckiego, Christo Botewa, Wrobela, rz. Wisła,

5.   rejonu Prądnika Białego (ul. Białoprądnicka, Piaszczysta, Zimorowicza),

6.   rejon Kazimierza.

 

W przypadku obszaru wewnątrz II obwodnicy w 2014 r. przystąpiono do kompleksowego projektowania sieci cieplnych na całym tym obszarze. Prace projektowe w tym rejonie objęły odcinki sieci o łącznej długości prawie 7 km.

Od 2014 r. do chwili obecnej zrealizowano także budowę nowych sieci ciepłowniczych na obszarze wewnątrz II obwodnicy. Wybudowano między innymi sieci ciepłownicze na ul. Koletek, Jagiellońskiej, Gołębiej, Brackiej, św. Gretrudy, Topolowej, Czapskich, Piłsudskiego. W chwili obecnej trwa budowa sieci ciepłowniczej w ul. Św. Anny. W najbliższych dniach rozpocznie się realizacja sieci cieplnych w ul. Koletek, św. Agnieszki, w ul. Topolowej na odcinku od ul. Borowickiej do ul. Rakowickiej oraz na ul. Jagiellońskiej.

 Na podstawie sporządzanych  inwentaryzacji MPEC S.A. w ramach PONE przygotował ofertę dla właścicieli obiektów zlokalizowanych w obszarach zasilania  z miejskiej sieci ciepłowniczej, w której  proponuje:

wykonanie na własny koszt dokumentacji technicznej przyłącza i węzła cieplnego,
wykonanie na własny koszt podłączenia do sieci miejskiej poprzez budowę przyłącza i węzła cieplnego z urządzeniami do automatycznej regulacji dostaw energii,
udzielanie doradztwa technicznego w zakresie energooszczędnej gospodarki cieplnej.

Działania promocyjno-informacyjne

Głównym narzędziem w pozyskiwaniu nowych klientów, które jest obecnie i będzie również w przyszłości wykorzystywane, jest marketing bezpośredni. Właścicielom albo zarządcom budynków usytuowanych zarówno w pobliżu istniejących sieci, jak również w obszarze planowanym do rozwoju miejskiej sieci, rozsyłane są oferty zamiany palenisk węglowych na ciepło sieciowe. Od stycznia 2014 roku Spółka wysłała ponad 1200 ofert do właścicieli bądź zarządców nieruchomości z propozycją podłączenia ich obiektów do sieci ciepłowniczej. Zainteresowanie jest bardzo nikłe – otrzymaliśmy ok. 150 ankiet potwierdzających zainteresowanie. Nawiązywane są bezpośrednie kontakty z właścicielami oraz administratorami i zarządcami nieruchomości, także z tymi którzy nie odpowiedzieli na przesłane oferty. MPEC S.A. organizuje również spotkania z zarządcami, administratorami i mieszkańcami wspólnot mieszkaniowych we współpracy z Radami Dzielnic. Bardzo dużym zainteresowaniem cieszy się uruchamiany cyklicznie w różnych punktach Krakowa Mobilny Punkt Obsługi Klienta. Przedstawiciele MPEC S.A. pełnią także dyżury i udzielają informacji w punkcie informacyjnym zlokalizowanym w budynku na os. Zgody 2. Dla zainteresowanych MPEC S.A. przygotował materiały informacyjne: ulotki, poradniki, plakaty i broszury. Uproszczono również formularz wniosku o wydanie warunków technicznych oraz opracowano kalkulator umożliwiający obliczenie szacunkowej mocy cieplnej i obliczenie prognozowanej wysokości rachunków za ciepło
z miejskiej sieci. Prowadzone są także działania informacyjno promocyjne poprzez bezpośrednie kontakty z mieszkańcami na zasadzie „od drzwi do drzwi”

Uwarunkowania w zakresie rozbudowy sieci cieplnej w niektórych rejonach miasta

 Zasilanie ciepłem sieciowym budynków w poszczególnych obszarach miasta wymagać będzie budowy lokalnych odgałęzień, bezpośrednich przyłączy cieplnych, a w wybranych rejonach dodatkowo zwiększenia średnic istniejących rurociągów. Każdy obszar wynikający
z inwentaryzacji potencjalnie możliwy do ogrzewania jest  szczegółowo analizowany od strony technicznej i ekonomicznej. Wyniki zrealizowanych do tej pory koncepcji zaopatrzenia w ciepło pokazują, że zarówno techniczne jak i ekonomiczne warunki rozbudowy sieci spełnione są w rejonie wewnątrz II obwodnicy i na terenie Kazimierza. W pozostałych rejonach, dla których zrealizowano koncepcję, brak jest zarówno technicznych jak i ekonomicznych przesłanek dla kompleksowej budowy sieci obejmującej całe te obszary. W tych rejonach będzie następowała systematyczna, konsekwentna rozbudowa sieci związana z kolejnymi podłączeniami kolejnych budynków znajdujących się w zasięgu istniejącej sieci ciepłowniczej. Sytuacja taka wynika z faktu, że są to rejony o bardzo rozproszonej zabudowie, gdzie gęstość cieplna (MW/km2) jest bardzo niska.   Nakłady na budowę sieci w każdym z tych rejonów wynoszą po kilkadziesiąt milionów zł. Daje to wskaźnik ok. 13 mln zł na przyłączenie 1 MW, przy średnim wskaźniku z inwestycji realizowanych przez MPEC na poziomie ok. 600 tys. zł/MW. Przeciętnie koszt likwidacji jednego paleniska węglowego w zabudowie niskiej i rozproszonej wynosiłby ok. 300 tys. zł (!!!).

Realizacja kompleksowej rozbudowy sieci cieplnych w tych rejonach generowałaby szereg niekorzystnych uwarunkowań zarówno dla Spółki jak i dla mieszkańców Krakowa korzystających z ogrzewania z sieci ciepłowniczej, z których najistotniejsze to:

- Inwestycje budowy sieci cieplnych w rejonach o niskiej i rozproszonej zabudowie nie tylko nie mają uzasadnienia ekonomicznego, ale też rozpatrywanie ich realizacji nie mieściłoby się w żadnych kategoriach dopuszczanych w ramach prowadzenia działalności gospodarczej. Co więcej rezultaty te osiągane są przy założeniu, że do sieci cieplnej podłączane byłyby nie tylko obiekty posiadające paleniska węglowe, ale także wszystkie inne  posiadające ogrzewanie gazowe czy elektryczne. Rozpatrywanie tych inwestycji w kontekście likwidacji tylko palenisk węglowych w sposób drastyczny pogarszałoby jeszcze wszystkie negatywne wskaźniki. Analizy te jednoznacznie wskazują, że przedsięwzięcia te nie mają uzasadnienia ekonomicznego i należy rozważać inne alternatywne metody dla zastąpienia palenisk węglowych.

- Zasadą jest niewielka ilość budynków posiadających piece, a w tych budynkach, w których piece zostały zinwentaryzowane znajduje się ich śladowa ilość. Spośród obiektów posiadających inne źródła ciepła tylko niewielka część ich właścicieli zainteresowana jest podłączeniem do sieci cieplnej. Dodatkowo, w większości rejonów objętych wykonanymi koncepcjami występuje niska, rozproszona zabudowa. W konsekwencji obserwuje się bardzo niskie wartości wskaźników gęstości cieplnej. Wyliczone wskaźniki gęstości cieplnej dla tych obszarów są rażąco niskie w stosunku wartości, jakie powszechnie są akceptowalne przy podejmowaniu decyzji o realizacji inwestycji polegających na budowie sieci cieplnych w nowe obszary, nie objęte dotychczas sieciami zdalaczynnymi.

- Realizacja sieci cieplnych w rejony o niskiej i rozproszonej zabudowie byłaby wręcz szkodliwa dla systemu ciepłowniczego.  Jest rzeczą oczywistą, że budowa sieci musiałaby się odbywać przy uwzględnieniu docelowych średnic rurociągów. To oraz konieczność budowania rozległej sieci do odległych od siebie obiektów pobierających znikome ilości ciepła prowadziłoby do powstawania dużych, nieakceptowalnych strat ciepła na przesyle. Byłoby to działaniem nieakceptowalnym nie tylko dla spółki, ale i dla dotychczasowych odbiorców ciepła, gdyż zwiększone straty ciepła w systemie pokrywane byłyby przez wszystkich odbiorców ciepła w opłatach.

-   Realizacja sieci ciepłowniczych według założeń wynikających z koncepcji wymagałaby poniesienia drastycznych kosztów, przy znikomych przychodach dla spółki. Biorąc pod uwagę, że koszty działania spółki wliczane są do taryfy za ciepło, należy mieć na uwadze, że realizacja  omawianych przedsięwzięć powodowałoby wzrost kosztów ogrzewania dla obecnych odbiorców ciepła w Krakowie. W konsekwencji zatem koszty ciepła w Krakowie dla dotychczasowych odbiorców wzrosłyby o kilka procent tylko z powodu realizacji sieci cieplnych wynikających z budowy sieci w 4 obszarach objętych przywołanymi powyżej koncepcjami.

- Obecnie ceny ogrzewania gazem są porównywalne do cen ciepła z miejskiej sieci ciepłowniczej. W przypadku podłączenia, wbrew ekonomicznym zasadom, kilku obszarów o niskiej „gęstości cieplnej”,  wzrośnie cena ciepła z miejskiej sieci ciepłowniczej. Wg naszych obserwacji w większości domów jednorodzinnych, w których są paleniska węglowe istnieją również, a bardzo często także funkcjonuje instalacja grzewcza gazowa. Po wzroście ceny ciepła z sieci ciepłowniczej może ona okazać się finalnie droższa od kosztów ogrzewania z gazu. W takim przypadku pojawia się silne ryzyko nie korzystania z ciepła z sieci miejskiej, lecz z istniejących kotłów gazowych.  To spowodowałoby, że przedsiębiorstwo nie korzystałoby z nowo wybudowanego majątku stwarzając tym samym ryzyko dla dalszej działalności spółki.

Biorąc pod uwagę dane wynikające z przeprowadzonych inwentaryzacji i opracowanych na ich podstawie koncepcji należy podkreślić, że w wielu rejonach miasta oddalonych od sieci ciepłowniczej, szczególnie o rozproszonej, niskiej zabudowie, nie będzie możliwości doprowadzenia sieci cieplnej w dającej się przewidzieć przyszłości. W takiej sytuacji zaopatrzenie w energię cieplną tych obszarów powinno być rozpatrywane w oparciu o inne nośniki jak np. gaz, prąd, olej opałowy czy odnawialne źródła energii (pompy ciepła, kolektory słoneczne).

Źródło: MPEC Kraków

Fot. freeimages