Co z utrzymywaniem ekwiwalentu mocy w siłowniach zawodowych na potrzeby zrównoważenia SE w odniesieniu do OZE? Czy przy rozważaniach ekologicznych jest to brane pod uwagę?

Krzysztof Badyda: Sprawa utrzymania ekwiwalentu mocy w siłowniach zawodowych dla pracy OZE związana jest z bezpieczeństwem KSE. Do pewnego stopnia rolę taką pełnią źródła JWCD. Przedmiotem dyskusji swego czasu było wprowadzenie obowiązku zapewnienia przez firmy instalujące OZE (przede wszystkim wiatrowe) budowy źródeł gazowych, które stanowiłyby ekwiwalent.

Nie prowadzę bezpośrednio  prac nad rozważaniami ekologicznymi w zakresie związanych z pytaniem, nie śledzę też. Stosowne zapisy powinny pojawić się w aktach prawnych związanych z budową i pracą OZE w KSE.

Co Pan myśli o technologii HTR?

KB: Technologia HTR jest od kilkudziesięciu lat wskazywana jako przyszłościowa dla energetyki jądrowej, daje możliwość uzyskania wysokiej sprawności termodynamicznej generacji energii elektrycznej oraz wysokotemperaturowego ciepła technologicznego. Ale póki co nie widać lawinowego rozwoju tej technologii.

Osiągnięcie wysokiej temperatury wylotowej uzyskuje się tu dzięki użyciu helu jako czynnika chłodzącego reaktor oraz powlekanych grafitem kulek z dwutlenkiem uranu wzbogaconego jako paliwa. Eksperymentalne i prototypowe wersje powstały w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych i Niemczech, ale wszystkie z nich były ostatecznie wycofywane, nawet największy z nich, blok elektrowni Fort St Vrain (moc 330 MW), z parametrami pary świeżej 16.6 MPa i 538/538°C - w 1989 roku. Zaliczany do tej kategorii reaktor THTR (Thorium High-Temperature Reactor) pracował w latach 1985 – 1989 w Niemczech. Pracowały też uruchomione w Azji reaktory tej kategorii: HTTR w Japonii – od roku 1999 oraz HTR-10 w Chinach – od roku 2000. Nie śledzę szczegółowo ostatnich losów tej technologii.

Czy widzi Pan szanse dla zastosowania w Polsce technologii wprowadzania wodoru do sieci gazowych gazu ziemnego jako narzędzia do zazieleniania ciepłownictwa?

KB: Gospodarka korzystająca z nadmiarowej energii OZE do wytwarzania, magazynowania i zastosowania wodoru dla aplikacji w gospodarce, w tym do generowania energii z wykorzystaniem źródeł takich jak silniki gazowe i turbiny gazowe postrzegana jest jako jedno z najbardziej perspektywicznych rozwiązań odejścia od korzystania z paliw kopalnych. Wykorzystanie wodoru jako dodatku do gazu ziemnego jest z tego punktu widzenia rozwiązaniem przejściowym. Możliwe ilości wodoru do dodania do sieci gazu ziemnego są ograniczone uwarunkowaniami technicznymi po stornie sieci (gazociągi, armatura) jak i istotnych różnic we własnościach metanu jako podstawowego składnika palnego gazu ziemnego oraz wodoru. Istotna jest też zdolność odbiorów do (tych w energetyce jak i komunalnych) do korzystania z takiej mieszaniny paliw. Dopuszczalne ilości wodoru do domieszania oscylują w zakresie od kilku do maksimum 30%, ale objętościowo, energetycznie jest to znacząco mniej, odpowiednio od około 1% do około 10%. Perspektywicznie mówi się o korzystaniu z wodoru jako samodzielnego paliwa dystrybuowanego i magazynowanego osobno.

Co Pan Profesor uważa na temat ogrzewania obiektów przy zastosowaniu magazynu ciepła (bardzo silnie zaizolowany zbiornik o pojemności np. 5000m3) z czynnikiem (np. wodą) nagrzewanym z kolektorów słonecznych? Czynnik grzewczy rozprowadzany byłby do instalacji bezpośrednio lub z wykorzystaniem pompy ciepła.

KB: Korzystanie z magazynów sezonowych było przedmiotem dyskusji na poprzedniej edycji konferencji (w Wiśle) oraz było przedmiotem zainteresowania ze strony przedstawicieli NFOŚ na tej konferencji. Sezonowe magazynowanie ciepła jest praktykowane w szeregu krajów, ale ma wciąż status technologii demonstracyjnych. Trzeba pamiętać, że technologia jest kosztowna. W Polsce są podmioty zainteresowane podjęciem tego typu inicjatyw, ale warunkiem jest wsparcie (w projektach badawczych i/lub z dofinansowaniem z funduszy ekologicznych. Ja znam jeden przypadek aplikacji w Polsce, opisany z moim udziałem w czasopiśmie INWAT.