Transakcje między producentami i sprzedawcami energii odbywają się m.in. na Towarowej Giełdzie Energii, według mechanizmów precyzyjnie określonych w polskim i europejskim prawie. To one mają największy wpływ na wysokość cen energii sprzedawanej dalej, do odbiorców końcowych, czyli gospodarstw domowych, firm, instytucji i samorządów.

– Bieżący rok pokazał, jak istotne w branży energetycznej są kontrakty terminowe. Przy kilkusetprocentowych wahaniach cen surowców i kosztów produkcji energii wcześniej zawarte kontrakty terminowe gwarantowały niezakłócone dostawy oraz sprzedaż energii elektrycznej do odbiorców końcowych – mówi Angelina Bartosik.

Transakcje na rynku energii dzielą się na dwie grupy: umowy spotowe i kontrakty terminowe. Pierwsze są zawierane na sprzedaż „tu i teraz”, po aktualnej cenie, która może się wahać nawet o kilkadziesiąt procent w ciągu jednej doby. Jest bowiem zależna m.in. od bieżącego zapotrzebowania na energię elektryczną, produkcji z OZE, ale też wahań na rynku surowców i cen uprawnień do emisji CO2 w unijnym systemie EU ETS. Dlatego też, aby móc zaoferować odbiorcom końcowym stałe ceny prądu, sprzedawcy zabezpieczają większość energii kontraktami terminowymi. Rynek spotowy pełni zaś rolę uzupełniającą, umożliwiając dokupienie brakującej ilości energii, jeśli zapotrzebowanie na nią wzrośnie.

– Kontrakty terminowe to po prostu zabezpieczenie sprzedawcy i producenta przed wahaniami cen. Producent energii wie, ile energii sprzeda, więc ma też świadomość, ile surowców musi zabezpieczyć i jakich przychodów może się spodziewać. Z kolei sprzedawca ma pewność, że otrzyma zakontraktowany wolumen energii, który będzie mógł dalej sprzedać odbiorcom końcowym po wcześniej ustalonej cenie. Dzięki temu zarówno producent, jak i sprzedawca mogą więc funkcjonować w niezakłócony sposób, planując swoje przychody oraz niezbędne inwestycje, które sfinansują z zysków – tłumaczy ekspertka.