Zgodnie z przyjętą przez rząd „Polityką Energetyczną Polski do 2040 r.”, każdy przetarg na autobus w miastach powyżej 100 tysięcy mieszkańców już od roku 2025 powinien dotyczyć wyłącznie zero- i niskoemisyjnych autobusów (elektrycznych i wodorowych). Pierwszy impuls do rozwoju zeroemisyjnego, zbiorowego transportu publicznego w Polsce w postaci konkretnych rozwiązań prawnych dała Ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych (UoE), która weszła w życie 22 lutego 2018 r. Na podstawie art. 36 ust. 1 UoE, od 1 stycznia 2028 r. jednostka samorządu terytorialnego, z wyłączeniem gmin i powiatów, których liczba mieszkańców nie przekracza 50 000, świadczy usługę lub zleca świadczenie usługi komunikacji miejskiej podmiotom, które łącznie zapewniają udział autobusów zeroemisyjnych lub autobusów napędzanych biometanem na obszarze tej JST wynoszący co najmniej 30%. Obowiązujące przepisy wyznaczają również cele przejściowe. Udział autobusów zeroemisyjnych lub zasilanych biometanem powinien wynosić co najmniej 5% od 1 stycznia 2021 r., 10% od 1 stycznia 2023 r. oraz 20% od 1 stycznia 2025 r.

Mimo że większość zobowiązanych gmin nie wypełniła celów wyznaczonych przez Ustawę o elektromobilności i paliwach alternatywnych terminowo, obowiązujące przepisy przyczyniły się do znacznego wzrostu liczby rejestracji autobusów zeroemisyjnych w Polsce. Na podstawie danych Ministerstwa Klimatu i Środowiska z kwietnia 2022 r., sprawozdania z wykonania ww. obowiązków powinno złożyć 88 gmin. Wyznaczony przez art. 36 ust. 1 Ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych minimalny limit, który miał być spełniony do 01 stycznia 2021 r. zrealizowały 33 samorządy (38% wszystkich zobowiązanych). Z drugiej strony 39 gmin nie podjęło działań zmierzających do realizacji ustawowego obowiązku, zaś w 2 gminach udział e-busów wynosił od 1% do 5%. Co istotne, 5 gmin już w 2022 r. spełniało limit wyznaczony na 01 stycznia 2028 r. (zakładający elektryfikację co najmniej 30% floty autobusowej).

Warto podkreślić, że poziom wypełnienia określonych w UoE obowiązków dotyczących elektryfikacji flot autobusowych jest znacznie wyższy niż poziom wypełnienia obowiązków w zakresie elektryfikacji flot samochodowych oraz rozbudowy ogólnodostępnej infrastruktury ładowania. Świadczy to o proporcjonalnie bardziej optymalnym wyznaczeniu celów ustawowych w obszarze transportu publicznego, zwłaszcza że brak realizacji ww. celów nie został obwarowany jakimikolwiek sankcjami, a przepisy (art. 37 ust. 1 UoE) otwierają niektórym samorządom furtkę do uwolnienia się od konieczności realizacji obowiązków ustawowych – mówi Maciej Mazur, Dyrektor Zarządzający PSPA.

NASTĘPNA STRONA